Grand-mi
Sorghum bicolor
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Sorgho, Sorgho bicolore.
Descripcioun :Lou grand-mi es uno planto de culturo que se vèi de mai en mai qu'a pas de besoun d'arousage. Se pòu rescountra peréu en deforo di champ, coume dins lis escoumbre (fotò). Se recounèis eisa en fru emé si poulit gran di dos coulour. Es uno erbo bèn grando emé sis enflourejado masclo (o esterlo) en aut e ermafroudito en bas.
Usanço :Lou grand-mi a coume óurigino l'Etioupìo d'ounte s'es espandi dins touto l'Africo. Lou gran se pòu manja coume lou ris o en farino. La planto, pas trop jouino, se mastego coume la cano-à-sucre. D'efèt s'atrobo un glucoside forço empouisounant (que douno d'acide cianidrique) avans que la planto agué fa sa flour.
Port : Grando erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Sorghum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Liò : Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Sorghum bicolor (L.) Moench, 1794
Bizoc
Bunium bulbocastanum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Aglan-de-terro, Pissagou, Babarouoto, Castagnolo.
Noms en français : Noix-de-terre, Terre-noix.
Descripcioun :Lou bizoc trachis dins li tepiero roucaiouso pulèu de Prouvènço dóu levant. Lis enflourejado en brout se recounèisson i noumbróusi bratèio (5 à 10) is oumbello (de 8 à 20 rai) e oumbellulo. I'a dos meno de fueio (fotò). Fai uno cabosso de 1 à 2 cm de diamètre. En Alouos se dis di pichòti poumo-de-terro :"A pas proun plóugu, li a que de bizoc aquest an" (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Coumpara emé l'agland-de-terro que ié sèmblo proun.
Usanço :"A la primo, se manjavo la rabo de la babarouoto cruò" (in J.-L. Domenge, LMT, op.cit. p. 60). Li grano soun acampado coume de cumin e li fueio podon remplaça lou juvert.
Port : Erbo
Taio : 0,2 à 0,6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Bunium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 40 à 50 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Tepiero roucaiouso
- Esboudèu
- Champ
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuropo-Ouèst
Ref. sc. : Bunium bulbocastanum L., 1753